Trong môi trường sản xuất khắc nghiệt như nhà máy hóa chất, việc đảm bảo thông gió tốt không chỉ giúp ngăn ngừa cháy nổ mà còn cải thiện điều kiện làm việc. Quạt chống cháy nổ, với khả năng làm mát hiệu quả, là giải pháp hoàn hảo để duy trì nhiệt độ ổn định và đảm bảo an toàn cho công nhân. Trong bài viết này, hãy cùng Vimax tìm hiểu về quạt chống cháy nổ, phân loại quạt điện phòng nổ.
1.Quạt phòng nổ là gì?
Quạt phòng nổ (hay quạt chống cháy nổ) có tên tiếng Anh là Explosion Proof Fan. Loại quạt này được sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế ATEX/IECEx, chứng tỏ động cơ của quạt đã được kiểm định và đảm bảo không gây ra cháy nổ, ngay cả khi tiếp xúc với môi trường chứa khí dễ cháy.
2. Ứng dụng của quạt thông gió phòng cháy nổ
Nhờ khả năng chống cháy nổ vượt trội, quạt phòng nổ được ứng dụng rộng rãi trong các công trình như: nhà máy hóa chất, xưởng sơn, nhà máy giấy, phòng ắc quy… để hút hoặc đẩy khí, đảm bảo an toàn cho quá trình sản xuất. Quạt chống cháy nổ là giải pháp tối ưu cho việc thông gió ở những nơi có nguy cơ cháy nổ cao. Với thiết kế đặc biệt, quạt giúp hạn chế tối đa nguy cơ phát sinh tia lửa điện, bảo vệ con người và tài sản.
Nhiều người lầm tưởng rằng toàn bộ cấu tạo của quạt phòng nổ giúp chống cháy nổ. Thực tế, mấu chốt nằm ở motor. Chỉ có motor điện mới có khả năng gây ra tia lửa điện, vì vậy chất lượng của quạt phụ thuộc rất lớn vào chất lượng của motor.
Xem thêm: Nguyên nhân motor quạt bị nóng? Cách xử lý khi động cơ bị nóng
3. Phân loại quạt phòng nổ
Quạt chống cháy nổ và quạt công nghiệp thông thường có vẻ ngoài tương tự nhau, nhưng bên trong lại hoàn toàn khác biệt. Motor của quạt chống cháy nổ được chế tạo từ các vật liệu chịu nhiệt, cách điện tốt và được thiết kế theo tiêu chuẩn ATEX/IECEx để ngăn ngừa tia lửa điện, đảm bảo an toàn cho các nhà máy hóa chất, dầu khí. Dựa vào cấu tạo và nguyên lý hoạt động, quạt phòng nổ được chia làm 2 loại chính.
3.1 Quạt hướng trục chống cháy nổ
Quạt hướng trục phòng nổ (Explosion Proof Axial Fan) hoạt động dựa trên nguyên tắc đẩy không khí theo phương song song với trục quay của cánh quạt. Loại quạt này được sản xuất tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn chống cháy nổ, đảm bảo an toàn trong các môi trường có nguy cơ phát nổ. Có hai loại quạt hướng trục phòng nổ chính.
- Quạt hướng trục trực tiếp: Quạt hướng trục trực tiếp có cấu tạo đơn giản với motor gắn trực tiếp lên cánh quạt. Loại quạt này thường có ưu điểm là tốc độ hút nhanh, hiệu suất cao. Tuy nhiên, do đặc điểm cấu tạo nên không phù hợp để sử dụng trong môi trường có tính axit hoặc nhiệt độ quá cao.
- Quạt hướng trục gián tiếp: Quạt hướng trục gián tiếp là loại quạt có motor và cánh quạt không tiếp xúc trực tiếp nhau, mà được nối với nhau bằng dây curoa. Quạt hướng trục gián tiếp hoạt động dựa trên nguyên lý truyền động bằng dây curoa. Motor quay sẽ làm quay dây curoa, từ đó kéo theo cánh quạt chuyển động. So với quạt hướng trục trực tiếp, loại quạt này có tốc độ thấp hơn nhưng lại có khả năng chịu nhiệt và làm việc trong môi trường khắc nghiệt tốt hơn.
3.2 Quạt ly tâm chống cháy nổ
Quạt ly tâm chống cháy nổ hoạt động dựa trên nguyên lý lực ly tâm: không khí được hút vào theo trục quạt, sau đó bị đẩy ra theo hướng vuông góc với trục nhờ lực ly tâm sinh ra từ cánh quạt quay. Loại quạt này được thiết kế để đáp ứng các tiêu chuẩn chống cháy nổ, đảm bảo an toàn trong môi trường nguy hiểm. Quạt ly tâm chống cháy nổ thường được chia thành hai loại chính.
- Quạt ly tâm trực tiếp: Quạt ly tâm trực tiếp có cấu tạo đơn giản với motor gắn trực tiếp lên cánh quạt. Loại quạt này thường có ưu điểm là tốc độ hút nhanh, hiệu suất cao. Tuy nhiên, do đặc điểm cấu tạo nên không phù hợp để sử dụng trong môi trường có tính axit hoặc nhiệt độ quá cao.
- Quạt ly tâm gián tiếp: Quạt ly tâm gián tiếp hoạt động dựa trên nguyên lý truyền động bằng dây curoa. Motor quay sẽ làm quay dây curoa, từ đó kéo theo cánh quạt chuyển động. So với quạt ly tâm trực tiếp, loại quạt này có tốc độ thấp hơn nhưng lại có khả năng chịu nhiệt và làm việc trong môi trường khắc nghiệt tốt hơn.
4. Những lưu ý khi lựa chọn quạt chống cháy nổ
Việc tìm mua quạt chống cháy nổ trên thị trường hiện nay không hề đơn giản. Nhiều sản phẩm giá rẻ được sản xuất thủ công hoặc lắp ráp không đạt tiêu chuẩn, tiềm ẩn nhiều rủi ro. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người dùng nên lựa chọn sản phẩm của các nhà sản xuất uy tín, có quy trình sản xuất nghiêm ngặt và được chứng nhận bởi các tổ chức quốc tế.
4.1 Tiêu chuẩn quạt phòng nổ
Phần lớn các loại quạt chống cháy nổ giá rẻ trên thị trường hiện nay chỉ là hàng nhái, không đảm bảo chất lượng và an toàn. Để phân biệt, người tiêu dùng nên tìm hiểu về các tiêu chuẩn quốc tế như ATEX/IECEx. Tùy thuộc vào môi trường làm việc (chất khí, chất bụi), sẽ có các tiêu chuẩn cụ thể như Exd, Exe, IIB, IIC,… mà người dùng cần lưu ý.
4.2 Chứng chỉ chống cháy nổ
Sử dụng quạt chống cháy nổ không đạt tiêu chuẩn ATEX/IECEx tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ, gây hậu quả nghiêm trọng về người và tài sản. Để đảm bảo an toàn, người tiêu dùng nên ưu tiên lựa chọn sản phẩm có chứng nhận từ các tổ chức uy tín. Hãy nhớ rằng, ATEX/IECEx là “hộ chiếu” để vào thị trường quốc tế, chứng tỏ sản phẩm đã trải qua quá trình kiểm định nghiêm ngặt và đáp ứng các tiêu chuẩn cao nhất về chất lượng và an toàn.
- ATEX và IECEx là hai tiêu chuẩn quốc tế về thiết bị điện và không điện sử dụng trong môi trường có nguy cơ cháy nổ. Các tiêu chuẩn này đảm bảo rằng thiết bị được sản xuất và kiểm tra theo các quy định nghiêm ngặt để giảm thiểu nguy cơ cháy nổ.
- Exd, Exe, IIB, IIC là các nhóm tiêu chuẩn cụ thể dựa trên loại khí, bụi và mức độ nguy hiểm của môi trường. Ví dụ, Exd là tiêu chuẩn cho các thiết bị bảo vệ chống cháy nổ bằng vỏ bọc.
Kết luận
Trong môi trường sản xuất khắc nghiệt như nhà máy hóa chất, việc đảm bảo thông gió tốt không chỉ giúp ngăn ngừa cháy nổ mà còn cải thiện điều kiện làm việc. Quạt chống cháy nổ, với khả năng làm mát hiệu quả, là giải pháp hoàn hảo để duy trì nhiệt độ ổn định và đảm bảo an toàn cho công nhân. Liên hệ ngay Hotline: 0976578989 để được đội ngũ Vimax tư vấn lắp đặt quạt chống cháy nổ!