Thực trạng ô nhiễm không khí tại Việt Nam: Báo động đỏ trên khắp các thành phố lớn
Năm 2025, Việt Nam vẫn đang đối mặt với một trong những thách thức môi trường nghiêm trọng nhất – ô nhiễm không khí. Theo Báo cáo Chất lượng Không khí Toàn cầu 2024 của IQAir (Thụy Sĩ), Việt Nam xếp thứ 23 trong số các quốc gia có chất lượng không khí kém nhất thế giới, và xếp thứ 2 khu vực Đông Nam Á, chỉ sau Indonesia.
Nồng độ bụi mịn PM2.5 trung bình năm 2024 của Việt Nam cao hơn tiêu chuẩn hướng dẫn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) từ 5 đến 7 lần, cho thấy tình trạng ô nhiễm đang ở mức báo động đỏ. Đặc biệt, nồng độ PM2.5 đã tăng gần 9% trong năm 2023, quay lại mức trước đại dịch COVID-19.
Tại Hà Nội, chất lượng không khí nhiều thời điểm thuộc nhóm tệ nhất thế giới. Chỉ riêng trong tháng 3/2025, Hà Nội có ngày đứng đầu bảng xếp hạng toàn cầu về ô nhiễm không khí theo thời gian thực. Các thành phố khác như TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng, Bắc Ninh cũng thường xuyên ghi nhận mức bụi mịn vượt 7–10 lần so với khuyến nghị WHO.
Theo WHO, mỗi năm có khoảng 7 triệu ca tử vong sớm trên toàn cầu do phơi nhiễm với ô nhiễm không khí – trong đó, bụi siêu mịn PM2.5 là thủ phạm nguy hiểm nhất, có thể xâm nhập sâu vào phổi và hệ tuần hoàn, gây ra bệnh tim, đột quỵ, ung thư phổi và các bệnh hô hấp mãn tính.
Nguyên nhân gây ra ô nhiễm không khí và bụi mịn PM2.5 tại Việt Nam
BỤI MỊN PM 2.5 TẠI VIỆT NAM
1. Đốt rơm rạ và phụ phẩm nông nghiệp
Sau mỗi mùa gặt, đốt rơm rạ trở thành nguyên nhân hàng đầu phát thải bụi PM2.5. Theo Bộ Tài nguyên & Môi trường, mỗi năm Việt Nam đốt hơn 20 triệu tấn rơm rạ, phát sinh hàng trăm nghìn tấn bụi siêu mịn và khí độc như CO, NO₂, SO₂, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng không khí các tỉnh đồng bằng sông Hồng và Bắc Trung Bộ.
2. Giao thông – “thủ phạm thầm lặng” gây khói bụi đô thị
Việt Nam hiện có khoảng 5,3 triệu ô tô và hơn 70 triệu xe máy đang lưu hành. Theo Viện Sức khỏe Nghề nghiệp và Môi trường, giao thông chiếm 60–70% lượng bụi và khí thải đô thị, là nguyên nhân chính khiến chỉ số AQI tại Hà Nội, TP.HCM, Bắc Ninh và Bình Dương thường xuyên ở mức “rất xấu”.
3. Hoạt động công nghiệp và đun nấu dân sinh
Các khu công nghiệp, nhà máy xi măng, luyện kim, cùng với việc sử dụng bếp than tổ ong hoặc đun củi, rơm rạ trong dân sinh, là nguồn phát thải PM2.5 lớn thứ hai. Ước tính, 40% lượng PM2.5 đến từ đốt phụ phẩm công nghiệp, và 17% đến từ đun nấu dân sinh ở khu vực nông thôn và ngoại ô.
Thông tin hữu ích : 6+ ỨNG DỤNG CỦA THAN HOẠT TÍNH
Hệ lụy của ô nhiễm không khí: Cái giá phải trả cho sự phát triển nóng
Ô nhiễm không khí không chỉ khiến bầu trời mờ đục mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và nền kinh tế.
Tại TP.Hồ Chí Minh, theo Viện Chiến lược và Chính sách Y tế, mỗi năm có hơn 1.300 ca tử vong sớm liên quan đến phơi nhiễm không khí ô nhiễm.
Người dân đang đối mặt với các nguy cơ:
– Viêm phổi, hen suyễn, viêm phế quản mãn tính
– Đột quỵ và bệnh tim mạch
– Tổn thương thị lực, hệ thần kinh
– Ảnh hưởng đến sự phát triển nhận thức và thể chất của trẻ nhỏ
Theo ước tính của Ngân hàng Thế giới (World Bank), thiệt hại kinh tế do ô nhiễm không khí tại Việt Nam tương đương 5% GDP mỗi năm, chủ yếu đến từ chi phí y tế và sụt giảm năng suất lao động.
Tìm hiểu thêm: BÍ MẬT ĐẰNG SAU 6 HỆ THỐNG LỌC BỤI HIỆN ĐẠI
Giải pháp giảm thiểu ô nhiễm không khí và bụi mịn PM2.5 tại Việt Nam
1. Loại bỏ bếp than tổ ong, khuyến khích năng lượng sạch
Chính phủ và chính quyền địa phương cần đẩy mạnh chính sách hỗ trợ chuyển đổi bếp than sang năng lượng sạch như gas, điện hoặc biogas – đặc biệt với hộ nghèo và khu vực ngoại thành.
KHÓI BỤI KHI DÙNG THAN TỔ ONG
2. Hạn chế đốt rơm rạ sau thu hoạch
Triển khai chuỗi thu gom và tái chế rơm rạ làm phân bón, thức ăn chăn nuôi, hoặc vật liệu sinh học. Đây là mô hình đã chứng minh hiệu quả tại Hưng Yên và Thái Bình, giúp giảm đến 70% lượng khói bụi phát tán.
KHÓI BỤI TỪ ĐỐT RƠM
3. Giảm khí thải từ phương tiện giao thông
– Mở rộng mạng lưới xe buýt điện và metro
– Khuyến khích sử dụng xe điện cá nhân, xe đạp
– Áp dụng khu vực giới hạn xe xăng dầu tại trung tâm đô thị
– Tắt máy khi dừng đèn đỏ để giảm khí thải CO₂
KHÍ THẢI TỪ PHƯƠNG TIỆN GIAO THÔNG
4. Kiểm soát chặt hoạt động công nghiệp
Các doanh nghiệp cần lắp đặt hệ thống hút lọc bụi công nghiệp và xử lý khí thải đạt chuẩn, đặc biệt là trong các ngành xi măng, luyện kim, và nhiệt điện than.
👉5 LỢI ÍCH KHI DÙNG QUẠT HÚT BỤI XƯỞNG GỖ HIỆN ĐẠI
👉TẦM QUAN TRỌNG CỦA QUẠT HÚT BỤI GỖ TRONG NGÀNH NỘI THẤT
Đây là hai giải pháp công nghệ cốt lõi giúp giảm đáng kể lượng phát thải bụi mịn PM2.5.
KHÓI BỤI KHU CÔNG NGHIỆP
5. Bảo vệ sức khỏe cá nhân
– Sử dụng máy lọc không khí trong nhà
– Đeo khẩu trang đạt chuẩn N95 khi ra đường
– Theo dõi chỉ số AQI thời gian thực trên IQAir Việt Nam
– Hạn chế ra ngoài khi AQI >150 (mức nguy hiểm)
Hành động hôm nay để thở sạch ngày mai
Ô nhiễm không khí không chỉ là vấn đề môi trường – mà là vấn đề sinh tồn.
Mỗi hành động nhỏ như không đốt rơm rạ, chọn xe điện, giảm dùng bếp than, hay lắp đặt hệ thống lọc bụi trong nhà máy đều là bước đi thiết thực để bảo vệ bầu trời xanh cho thế hệ tương lai.
“Hít thở không khí sạch là quyền cơ bản của con người – nhưng cũng là trách nhiệm chung của mỗi chúng ta.”
Liên hệ VIMAX GLOBAL để nhận tư vấn miễn phí
Nếu doanh nghiệp của bạn đang tìm kiếm giải pháp lắp đặt hệ thống lọc bụi, lọc khí trọn gói, phụ kiện đồng bộ và chất lượng cao, hãy liên hệ ngay với VIMAX GLOBAL để được tư vấn chi tiết và cung cấp sản phẩm phù hợp nhất.
VIMAX GLOBAL sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong việc khảo sát, thiết kế, và lắp đặt. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để nhận báo giá chi tiết và tư vấn miễn phí.
📞 Hotline: 097 657 89 89
💬 Zalo OA: https://zalo.me/3181184016789568881
📝 Đăng ký khảo sát & báo giá miễn phí tại: https://codienvimax.vn/lien-he/
