Trong hệ thống thông gió công nghiệp, quạt hướng trục gắn mái là một trong những giải pháp mang tính chiến lược nhằm đảm bảo lưu thông khí hiệu quả, giảm nhiệt, thải khí độc và duy trì môi trường làm việc an toàn cho công nhân. Không giống các dòng quạt đặt sàn hoặc gắn tường, quạt gắn mái khai thác triệt để dòng đối lưu tự nhiên, giúp khí nóng – khí ô nhiễm thoát lên phía trên và được thải ra ngoài nhanh chóng. Chỉ có điều, để thiết bị đạt hiệu suất vận hành tối đa, quy trình lắp đặt phải tuân thủ chặt chẽ từng bước kỹ thuật.
Bài viết dưới đây phân tích chi tiết quy trình lắp đặt quạt hướng trục gắn mái, đồng thời cung cấp góc nhìn đầy đủ về tiêu chuẩn, cấu tạo, lưu ý thi công và những sai sót phổ biến thường gặp trong thực tế. Đây sẽ là tài liệu chuyên môn dành cho các đơn vị thi công HVAC, chủ đầu tư nhà xưởng, tư vấn thiết kế hay kỹ sư cơ điện.
1. Quạt hướng trục gắn mái – Tổng quan, cấu tạo và nguyên lý vận hành
1.1. Quạt hướng trục gắn mái là gì?
Quạt hướng trục gắn mái là dòng quạt công nghiệp được lắp đặt trực tiếp trên mái nhà xưởng, thường dùng cho các công trình có diện tích lớn, trần cao và yêu cầu tốc độ thoát nhiệt nhanh. Khác với hệ thống quạt treo trần hoặc đặt kệ, quạt gắn mái được thiết kế theo hướng đẩy không khí theo trục đứng, tối ưu cho việc thải khí nóng tích tụ dưới mái tôn – nơi nhiệt độ luôn cao hơn trung bình từ 5-15°C so với mặt đất.
Với thiết kế chuyên dụng, quạt hạn chế tối đa việc chiếm diện tích trong nhà xưởng, đồng thời tạo ra luồng hút tự nhiên mạnh mẽ và ổn định.
1.2. Cấu tạo cơ bản của quạt hướng trục gắn mái
Một quạt tiêu chuẩn thường bao gồm:
Thân quạt và chụp bảo vệ mái
Motor công nghiệp chịu nhiệt
Cánh quạt hướng trục
Khung đỡ gắn mái bằng thép hộp/ thép hình
Tấm che mưa chuyên dụng
Vòng bi, trục, cơ cấu ly tâm bảo vệ motor
Bên cạnh đó, nhiều loại quạt công suất lớn được tăng cường thêm bộ chống rung, lưới bảo vệ đầu hút/đầu xả, hoặc lớp sơn tĩnh điện chống ăn mòn.
1.3. Nguyên lý hoạt động
Quạt vận hành theo cơ chế chuyển động tịnh tiến của luồng không khí dọc theo trục cánh. Khi motor quay, cánh quạt tạo ra lực hút từ không gian bên dưới và đẩy khí nóng – khí thải lên phía trên mái nhà xưởng. Cơ chế này kết hợp cùng dòng đối lưu tự nhiên làm giảm đáng kể lượng khí nóng tích tụ, giúp không gian mát hơn và thoáng hơn.
2. Các ứng dụng phổ biến của quạt hướng trục gắn mái
– Nhà xưởng sản xuất công nghiệp: Từ may mặc, gỗ, cơ khí, điện tử đến chế biến thực phẩm – hầu hết các nhà máy đều sử dụng quạt gắn mái để đối lưu khí và giải nhiệt khu vực sản xuất.
– Kho bãi, trung tâm logistics: Nơi chứa hàng hóa số lượng lớn cần không khí lưu thông liên tục để giảm ẩm, hạn chế nấm mốc.
– Hầm chứa, trạm bơm và khu kỹ thuật: Các khu vực này thường nóng và bí nên cần quạt hướng trục gắn mái để đảm bảo an toàn vận hành thiết bị.
– Các công trình đặc thù: Xưởng hóa chất, xưởng kim loại nóng chảy, lò sấy… – nơi lượng nhiệt sinh ra lớn và cần thải khí nhanh.
3. Quy trình lắp đặt quạt hướng trục gắn mái – Chi tiết từng bước
3.1. Khảo sát, đo đạc và xác định vị trí lắp đặt quạt hướng trục gắn mái
Trước khi thi công, kỹ thuật viên cần thực hiện:
– Đo chiều dốc mái, kiểm tra kết cấu xà gồ
– Xác định hướng gió tự nhiên
– Xác định vùng cần hút khí nhiều nhất
– Kiểm tra tải trọng mái để đảm bảo khả năng chịu lực
Việc lựa chọn sai vị trí lắp đặt có thể dẫn đến rung mạnh, giảm hiệu suất hút khí hoặc gây thấm dột về sau.
3.2. Cắt lỗ trên mái theo đúng kích thước lắp đặt quạt hướng trục gắn mái
Lựa chọn kích thước lỗ cần đảm bảo:
– Trùng với đường kính thân quạt
– Không bị vênh mép hoặc rách tôn
– Không phá hỏng xà gồ chính
Đội thi công thường sử dụng máy cắt tôn chuyên dụng để đảm bảo bề mặt cắt ngọt và không làm biến dạng mái.
LẮP ĐẶT QUẠT HƯỚNG TRỤC GẮN MÁI
3.3. Thi công xà gồ phụ – Tăng cứng và tạo điểm tựa cho khung đỡ
Đây là bước quan trọng trong kết cấu. Xà gồ phụ phải:
– Được định vị chính xác theo bản vẽ
– Hàn chắc vào xà gồ chính
– Đảm bảo độ cứng cho toàn bộ hệ khung
Nếu xà gồ phụ không đủ cứng, quạt có thể bị rung lắc, lệch tâm hoặc gây tiếng ồn lớn khi hoạt động.
LẮP ĐẶT QUẠT HƯỚNG TRỤC GẮN MÁI
3.4. Lắp đặt khung đỡ quạt hướng trục gắn mái theo độ nghiêng của mái
Mỗi mái nhà xưởng đều có độ dốc nhất định (3-15%). Vì vậy:
– Khung đỡ cần được căn chỉnh để khi lắp lên, quạt nằm song song với mặt đất.
– Sai lệch quá 2° có thể gây rung mạnh và làm giảm tuổi thọ motor.
– Khung phải được siết chặt tại 4 góc, đảm bảo độ chính xác tuyệt đối.
Đây là lý do quy trình này thường yêu cầu kỹ thuật viên có kinh nghiệm.
LẮP ĐẶT QUẠT HƯỚNG TRỤC GẮN MÁI
3.5. Hàn gân tăng cứng – Gia cố toàn bộ kết cấu
Gân tăng cứng giúp:
– Hạn chế rung
– Ngăn biến dạng khi quạt hoạt động liên tục
– Đảm bảo hệ thống an toàn trong gió bão
Kỹ thuật hàn cần đạt tiêu chuẩn, tránh để mối hàn yếu gây nứt gãy sau vài tháng vận hành.
3.6. Lắp đặt quạt hướng trục gắn mái lên khung đỡ và cố định
Tùy công trình, quạt có thể được:
– Bắt bằng bu lông – đai ốc
– Hoặc cố định bằng vít bắn tôn chịu lực
Các điểm siết phải:
– Chặt nhưng không gây biến dạng thân quạt
– Đảm bảo quạt không xê dịch trong quá trình chạy
LẮP ĐẶT QUẠT HƯỚNG TRỤC GẮN MÁI
3.7. Lắp đặt tấm che mưa cho quạt hướng trục gắn mái
Tấm che mưa gồm 4 phần, được thiết kế theo độ dốc mái. Nhiệm vụ:
– Ngăn nước mưa đi vào quạt
– Tăng tuổi thọ motor
– Giảm nguy cơ chập điện
Kỹ thuật viên cần canh chuẩn từng mép, đảm bảo độ kín khít sau khi bắt vít.
LẮP ĐẶT QUẠT HƯỚNG TRỤC GẮN MÁI
3.8. Xử lý keo chống thấm – Ngăn rò rỉ nước triệt để
Keo chống thấm được bơm tại:
– Chân khung đỡ
– Mép tiếp giáp quạt
– Các góc giao nhau của tấm che mưa
– Vùng tiếp xúc giữa mái tôn và khung quạt
Việc chống thấm không tốt sẽ khiến công trình dột mưa, hỏng thiết bị bên dưới.
LẮP ĐẶT QUẠT HƯỚNG TRỤC GẮN MÁI
3.9. Chạy thử quạt hướng trục gắn mái và kiểm tra tổng thể
Kỹ thuật kiểm tra bao gồm:
– Độ rung: đảm bảo không vượt tiêu chuẩn cho phép
– Hướng quay: đúng chiều hút/xả
– Lưu lượng gió: đạt thông số thiết kế
– Độ kín nước: không thấm nước tại các điểm tiếp giáp
– Tiếng ồn: đảm bảo trong phạm vi kỹ thuật
Chỉ khi đạt toàn bộ tiêu chí trên, hệ thống mới được bàn giao.
Xem chi tiết: Lắp đặt quạt hướng trục gắn mái
4. Những lỗi thường gặp khi lắp đặt quạt hướng trục gắn mái
– Cắt lỗ mái sai kích thước → Gây hở, thấm hoặc không đặt khung khít được.
– Không căn chỉnh góc nghiêng khung đỡ → Quạt hoạt động bị nghiêng, rung mạnh, hỏng bạc đạn.
– Thiếu gân tăng cứng → Khung rung, gãy mối hàn sau thời gian vận hành dài.
– Chống thấm không kỹ → Dột mái – ảnh hưởng nghiêm trọng đến dây chuyền sản xuất.
– Chọn sai công suất quạt → Khả năng hút không đạt yêu cầu, gây nóng bí không gian.
5. Tiêu chí lựa chọn lắp đặt quạt hướng trục gắn mái chất lượng
– Motor đạt chuẩn IP55 trở lên
– Cánh quạt bằng nhôm hoặc composite chịu nhiệt
– Lưu lượng phù hợp diện tích
– Thân quạt sơn tĩnh điện chống ăn mòn
– Khung dày, chắc, không biến dạng
– Nhà sản xuất uy tín, có chứng nhận CO-CQ
6. Kết luận: Lắp đặt quạt hướng trục gắn mái đúng kỹ thuật – Yếu tố quyết định hiệu suất thông gió
Lắp đặt quạt hướng trục gắn mái mang lại hiệu quả thông gió vượt trội cho các công trình công nghiệp. Tuy nhiên, chỉ khi quy trình lắp đặt được thực hiện đúng kỹ thuật – đúng từng chi tiết nhỏ – hệ thống mới đạt công suất thiết kế, hoạt động bền bỉ và an toàn.
Một đơn vị thi công uy tín sẽ không chỉ lắp đặt theo đúng quy trình mà còn hỗ trợ khảo sát, tư vấn thiết kế, lựa chọn công suất phù hợp và kiểm tra vận hành sau lắp đặt.
7. Liên hệ VIMAX GLOBAL để nhận tư vấn miễn phí
Với kinh nghiệm và uy tín nhiều năm trong ngành, VIMAX GLOBAL tự hào là đơn vị tiên phong cung cấp các dòng quạt công nghiệp chất lượng cao, an toàn và hiệu quả. Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp thông gió tối ưu cho công trình, hãy để VIMAX GLOBAL đồng hành cùng bạn.
VIMAX GLOBAL sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong việc khảo sát, thiết kế và sản xuất. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để nhận báo giá chi tiết và tư vấn miễn phí.
📞 Hotline: 097 657 89 89
💬 Zalo OA: https://zalo.me/3181184016789568881
📝 Đăng ký khảo sát & báo giá miễn phí tại: https://codienvimax.vn/lien-he/
